Mechanizm budowania partnerstwa lokalnego polega na skupieniu ważnych na danym terenie partnerów, wokół nowych sposobów rozwiązywania istniejących problemów społecznych. Na mechanizm ten składa się opis drogi prowadzący do zmiany statusu osób z grup bezrobotnych i marginalizowanych:

• wyłonienie organizacji partnerskiej,
• zorganizowanie konferencji,
• zapoznanie się z programem realizowanym w gminach i dzielnicach objętych działaniami
• partnerstwa „Ekonomia Społeczna w Praktyce”,
• inicjowanie nowych stowarzyszeń,
• podpisanie porozumienia o współpracy,
• wypracowanie programu działania,
• uczestnictwo w programie edukacji liderów ekonomii społecznej,
• tworzenie instytucji reintegracji w środowisku lokalnym.

Rezultat ten pokazuje rolę Partnerstwa Lokalnego jako spoiwa dla funkcjonujcych podmiotów i grup, które buduje zaufanie i animuje współpracę w podejmowaniu inicjatyw ekonomicznych, edukacyjnych i kulturalnych w społeczności lokalnej. Troską partnerstwa jest włączenie każdorazowo w zainicjowane wydarzenia osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem, które są swoistego rodzaju „ewaluatorami” realizowanych inicjatyw.Materiaem pomocniczym dla opisu będą teksty porozumień o współpracy oraz przykłady funkcjonowania 6 partnerstw.
Zapraszamy do lektury

Nowy początek – Społeczna gospodarka rynkowa” to kolejna publikacja wydana pod redakcją Barbary Sadowskiej poświęcona ekonomii społecznej a będąca wznowienie publikacji „Barka Ekonomia Społeczna w Praktyce (1989-2009)”.
Słowo wstępne
Szanowni Państwo,
Niniejsza publikacja jest uzupełnionym o nowe doświadczenia i przemyślenia, wznowieniem publikacji pt. „BARKA – Ekonomia Społeczna w Praktyce 1989 – 2008″, wy¬danej w 2008 r. Wznowiona publikacja stanowi podsumowanie 20 – letnich doświadczeń w obszarze przedsiębiorczości społecznej, zgromadzonych przez fundację „Barka” w dwóch okresach:

• w latach 1989 – 2004, gdy powstawały wspólnoty i stowarzyszenia samopomocowe, pierwsze quasi przedsiębiorstwa społeczne, stowarzyszenia usługowe, pierwsze modele klubów i centrów integracji społecznej, a „Barka” odegrała znaczącą rolę w inspirowaniu nowego ustawodawstwa na rzecz włączenia społecznego;
• w latach 2005 – 2009 doświadczenia dotyczyły edukacji liderów lokalnych w obszarze przedsiębiorczości społecznej, powoływania spółdzielni socjalnych i przedsiębiorstw społecznych, funkcjonowania centrów ekonomii społecznej, partnerstw lokalnych i nowych stowarzyszeń, animujących aktywność w środowiskach lokalnych. Działania te przecierały szlaki dla nowego rozumienia i określania rzeczywistości, nie jako wyodrębnionych działań III sektora czy organizacji pozarządowych lub nawet ekonomii społecznej, ale jako zintegrowanych działań obywatelskich, będących zasobami samorządności i przedsiębiorczości lokalnej i wpisujących się w obszar „społecznej gospodarki rynkowej”.

Odniesienia do społecznej gospodarki rynkowej znajdujemy w Konstytucji RP z 2.04.2007 r.. w rozdziale I pt .„Rzeczpospolita”, art. 20, gdzie czytamy: „Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych, stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczpospolitej Polskiej”. Autorzy publikacji uważają, że dotychczasowe rozumienie sektora prywatnego, jako sektora gospodarki rynkowej, nastawionego na osiąganie zysku powinno zostać uzupełnione o działania osób prywatnych, organizacji obywatelskich, w tym – przedsiębiorstw społecznych nie nastawionych na zysk, ale na rozwój, aktywizację i włączenie społeczne. W ten sposób, konstytucyjny zapis o społecznej gospodarce rynkowej na¬bierze faktycznego znaczenia, możliwe będą różne formy współpracy, dialogu i solidarności między partnerami, zbudowana zostanie większa spójność społeczna. Próby wyodrębniania przedsiębiorczości społecznej jako działań III sektora czy tzw. organizacji pozarządowych lub nawet ekonomii społecznej, wydają się już niesłuszne i szkodliwe zarówno dla samych podmiotów przedsiębiorczości społecznej jak i dla integracji i rozwoju jako całości, gdyż nie są one bytem wyodrębnionym, ale zasobem samorządności lokalnej i ponadlokalnej. Podejście takie zostało wysoko ocenione przez Kapitułę Konkursu Pro Publico Bono, działającą w ramach Fundacji Przestrzeni Obywatelskiej Pro Publico Bono. Za całokształt działań oraz za wkład w nowe określanie rzeczywistości, fundacja „Barka” otrzymała Nagrodę XX-lecia Niepodległości Polski Pro Publico Bono, która została wręczona w dniu Święta Niepodległości, 11 listopada 2009 r. w Krakowie.
Środowisko Fundacji Przestrzeni Obywatelskiej Pro Publico Bono inspiruje też, wspólnie z fundacją „Barka”, działania na rzecz powoływania regionalnych Izb Społecznej Gospodarczej Rynkowej (na wzór Izb Gospodarczych), skupiających podmioty prywatne (fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie socjalne, spółki z o.o. non- profit), prowadzące działalność gospodarczą non-profit, zarejestrowane zarówno w rejestrze przedsiębiorców jak i w rejestrze stowarzyszeń i fundacji. Umocnienie takiego postrzegania rzeczywistości zna¬leźć można też w Rezolucji Parlamentu Europejskiego z 9 lutego 2009 r. oraz w Encyklice Benedykta XVI „Caritas in veritate”. Encyklika ta jest kontynuacją myśli w dziedzinie sprawiedliwości społecznej papieży: Pawła VI oraz Jana Pawła II. Encyklika skłania do refleksji nad dotychczasowymi zasadami i normami życia społeczno-gospodarczego, nie¬rzadko usprawiedliwiającymi nierówności społeczne w świecie. Benedykt XVI wskazuje właśnie ekonomię jako dziedzinę, w której zysk postawiony przed człowiekiem, „doprowadził ekonomię do zgubnych skutków grzechu”. Encyklika wpisuje się w dyskusję, toczącą się na świecie i w Polsce, o roli ekonomii solidarnej (społecznej gospodarki rynkowej) w budowaniu nowego ładu społeczno – gospodarczego. Szersze wyjaśnienie tych kwestii znajdą Państwo w dalszych rozdziałach niniejszej publikacji.
Rozwiązania polskie zostały również dostrzeżone przez ONZ oraz Fundację na Rzecz Rozwoju Dostępnego Mieszkalnictwa (USA), które przyznały fundacji „Barka” Światową Nagrodę Habitatu (World Habitat Award), Waszyngton, 5 października, 2009 r. „za budowanie partnerstw lokalnych na rzecz włączenia społecznego”.
Niniejszą publikację kierujemy do badaczy i środowisk akademickich, do administracji rządowej i samorządowej, do parlamentarzystów, przedsiębiorców i do obywateli, którym leży na sercu rozwój Polski i integracja społeczno- gospodarcza różnych środowisk.
Prezentowane w publikacji działania były wielokrotnie ewaluowane i badane. Ewaluację działań „Barki” prowadzili m.in. eksperci z Wielkiej Brytanii i USA. Poniżej prezentujemy fragmenty dwóch ewaluacji, dokonanych przez zagranicznych ekspertów:

• ewaluacja Dianę Diacon, eksperta UN Habitat oraz Fundacji na Rzecz Rozwoju Mieszkalnictwa Społecznego) z czerwca 2009 r.
• rekomendacje Johna Downie, przedstawiciela samorządu Londynu z dzielnicy Hammer-smith and Fulham z 9 maja 2007 r. John Downie, koordynator ds. mieszkalnictwa w Londynie, w swoim sprawozdaniu używa nazwy „system Barki”. Jest to zrozumiałe ze względu na fakt, że w ostatnich latach organizacje i instytucje, które wyrosły z „Barki” lub powstały w wyniku działań animacyjnych „Barki” w środowiskach lokalnych, powołały Związek – Sieć Współpracy Barka, przyjmując, że organizacje, które przystąpiły do związku mają wspólne cele i standardy pracy i działają w obszarze społecznej gospodarki rynkowej.

Mam nadzieję, że lektura publikacji będzie dla Państwa inspiracją do dalszych działań według motta: „Zrobić co można i trzeba, nie pytając o więcej”.

Więcej informacji o publikacji podamy wkrótce.

„Rozwój – O tym jak integracja środowisk lokalnych i uspołecznienie gospodarki budują nowa jakość”  to kolejna publikacja wydana pod redakcją Tomasza Sadowskiego poświęcona ekonomii solidarnej.
Wprowadzenie
W okresie transformacji po 1989 roku kraje o gospodarkach centralistycznie zarządzanych stanęły przed decyzjami wyboru koncepcji przyszłego ładu gospodarczego. W Polsce polityka kształtowania ładu gospodarczego opartego na koncepcji społecznej gospodarki rynkowej znalazła swoje miejsce w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku w rozdziale „Rzeczpospolita”. Brzmi on: „społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczpospolitej Polskiej”. Jeśli do tego dołączymy zasadę urzeczywistniania w Polsce sprawiedliwości społecznej to powstaje definicja kształtowania ładu społeczno-gospodarczego w Polsce opartego na realizacji nie tylko materialnego celu gospodarki, ale też wartości społecznych takich jak wolność jednostki ludzkiej, dialog, sprawiedliwość społeczna, solidaryzm społeczny, partnerstwo, subsydiarność.
Tak pojęta koncepcja społecznej gospodarki rynkowej nie doczekała się w ciągu 20 lat transformacji w Polsce rzeczywistej realizacji. Okazało się, że przyjęte rozwiązania po 1989 roku w Polsce ukształtowały system rynkowy wytwarzający rosnące nierówności społeczne i prowadzący do marginalizacji znacznych grup społecznych. Wolny rynek nie był w stanie samoczynnie odwrócić negatywnych tendencji i zagrożeń, jakie obserwujemy dzisiaj, nie tylko w Polsce, ale i na świecie.
Należą do nich wzrastające w ostatnich latach: bezrobocie, migracje, pogłębiające się różnice dochodowe i majątkowe w społeczeństwach, występowanie znacznej części osób żyjących w biedzie poniżej oficjalnie określonego minimum socjalnego, problemy uzależnień, apatii, bierności. Radykalizują się postawy społeczne oraz postawy polityczne prowadzące do tendencji nacjonalistycznych czy integrystycznych, narasta niezadowolenie i agresja.
Rozwiązanie tych problemów wymaga myślenia systemowego i strategicznego, kładącego nacisk na programy rozwoju regionalnego, na kształtowanie odpowiedniego ładu społeczno-gospodarczego integrującego politykę gospodarczą z innymi politykami, jak polityka społeczna, kultura, edukacja, rolnictwo, ekologia, polityka budżetowa, itp. Wymaga to długofalowej strategii działania syntezującej rynek z rozwiązywaniem problemów społecznych.
Takie podejście zostało zastosowane w Niemczech, po bolesnych doświadczeniach II wojny światowej, w latach 1948-1968 nazwane „niemieckim cudem gospodarczym”. Podstawy kształtowania ładu gospodarczego w Niemczech zostały sformułowane przez ekonomistów i filozofów: Waltera Euckena i Ludwika Erharda, a wprowadzane przez pierwszego Kanclerza Niemiec Konrada Adenauera. Analiza tych niemieckich doświadczeń opisana została w publikacji Piotra Pysza pt. „Społeczna gospodarka rynkowa”, gdzie koncepcja, na bazie której budowany był ład gospodarczy w Niemczech, nazwana została ordoliberalną. „Ordo” oznacza połączenie różnorodnych elementów, rzeczy i struktur w jedną sensowną całość. Koncepcja ordoliberalna nawiązuje też do myśli różnych filozofów na przestrzeni dziejów od Konfucjusza, filozofa chińskiego począwszy, a na filozofach chrześcijańskich skończywszy.
Analizując koncepcję „społecznej gospodarki rynkowej” należy dokonać rewizji różnych pojęć np. własność prywatna dotychczas rozumiana była jako indywidualna własność środków produkcji należąca do konkretnego właściciela, któremu przeciwstawiano przez stulecia „siłę roboczą” czyli pracowników. Realizacja idei „społecznej gospodarki rynkowej” wymaga poszerzenia dostępu do własności prywatnej poprzez wprowadzanie różnych form współwłasności środków produkcji np. w spółdzielni będących własnością grupy ludzi lub poprzez zastosowanie różnych form akcjonariatu, czyli realnego udziału pracowników w zarządach firm i zyskach przedsiębiorstwa. Prowadzi to do pozytywnych rezultatów w postaci przezwyciężania ciągnącego się od wieków konfliktu pomiędzy pracownikami (siła robocza) a właścicielem kapitału (własność prywatna) oraz do dobrego uspołecznienia środków produkcji poprzez poczucie pracującego, że pracuje „na swoim”. (…)”
Zapraszamy do lektury

„Wielkopolskie Centrum Ekonomii Solidarności jako wzór działania partnerskiego” to kolejna publikacja wydana pod redakcją Tomasza Sadowskiego poświęcona ekonomii solidarnej.
Działania w Wielkopolsce na rzecz rozwoju Wielkopolskiego Centrum Gospodarki Społecznej.
W projekcie systemowym pn. „Zintegrowany system wsparcia ekonomii społecznej” (1.19), realizowanym w partnerstwie Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, jako liderem oraz z Małopolską Szkołą Administracji Publicznej, Instytutem Spraw Publicznych, UNDP, Fundacją Fundusz Współpracy, Fundacją Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Fundacja Barka ma następujące zadania:

1. Wypracowanie modelu instytucji Centrum Ekonomii Solidarnej/Gospodarki Społecznej kształtowanej w partnerstwie, która zapewni kontynuację działań w obszarze gospodarki społecznej i trwałość wypracowanych rezultatów; opracowanie publikacji przedstawiającej koncepcję modelowej instytucji – Regionalnego Centrum Gospodarki Solidarnej oraz dobre praktyki w tym obszarze.
2. Współpraca z Ośrodkami Wsparcia Ekonomii Społecznej, władzami regionalnymi i powiatowymi w ramach Centrum Ekonomii Społecznej w czterech województwach: wielkopolskim, lubuskim, dolnośląskim i opolskim.
3. Zorganizowanie ogólnopolskich targów przedsiębiorczości społecznej w Poznaniu.
4. Przygotowanie do wdrożenia lokalnych strategii na rzecz GS poprzez procesy formowania partnerstw lokalnych w gminach/powiatach; stworzenie lokalnego rynku usług i produktów dla przedsiębiorstw społecznych.
5. Opracowanie publikacji dotyczącej metodologii budowania partnerstw lokalnych i wdrażania różnych strategii na rzecz przedsiębiorczości społecznej.

Działania Barki w tym projekcie opierają się o 22 – letnie doświadczenia. W 1989 roku powstawały w Wielkopolsce pierwsze wspólnoty – farmy, jako przedsiębiorstwa społeczne rozwijające zarówno aspekty integracji społecznej jak i działania gospodarcze, dające możliwości utrzymania osobom, które straciły pracę w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Były one wyrazem samorządności obywatelskiej i posłużyły w latach 2003 – 2006 do stworzenia nowego systemu prawnego w Polsce, który regulował m.in. powstawanie centrów integracji społecznej, spółdzielni socjalnych, spółek o cechach non-profi t tworzonych często w partnerstwie publiczno-społecznym.
Zapraszamy do lektury